Taksirle Öldürme Suçu ve Cezası
Kanun koyucu tarafından Türk Ceza Kanunu’nun 85 sayılı maddesinde düzenlenmiş olan Taksirle Öldürme Suçu, failin öldürme niyeti olmaksızın, bir kusuru nedeni ile ölüme neden olmasıdır.
Taksir Nedir?
TCK’nın 22 sayılı maddesinde belirtildiği üzere taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık nedeniyle, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilmiş olan sonucu öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir. Taksirin farklı seviyeleri mevcuttur ve bu seviyeler cezanın belirlenmesinde büyük bir öneme sahiptir.
Adi Taksirle Adam Öldürme:Adi Taksir failin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranarak söz konusu suçu teşkil eden fiilleri neticesini öngörmeden gerçekleştirmesidir. Bu durum suçun basit halini oluşturur.
Bilinçli Taksirle Adam Öldürme:Bilinçli taksirde de fail dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket etmektedir ancak bu durumda failin suçun neticesini öngörme ihtimali daha yüksektir. Netice öngörülmüş olmasına rağmen fail yine de harekete devam etmiştir. Bilinçli taksirle adam öldürme, suçun nitelikli halini oluşturur ve uygulanacak ceza artar.
Taksirle Adam Öldürme Suçunun Unsurları
Taksirle adam öldürme suçunun oluşabilmesi için;
- Suçun taksirle işlenebilen suçlardan biri olması,
- Suçu oluşturan fiilin iradi olması,
- Neticenin fail tarafından istenmemiş olması,
- Fiil ile ortaya çıkan zarar arasında nedensellik bağının bulunması,
- Neticenin öngörülebilir olmasına rağmen fail tarafından öngörülememiş olması gerekir.
Taksirle Adam Öldürme Suçunun Cezası Nedir?
Kanunda suçun cezası iki yıldan altı yıla kadar hapis cezası olarak düzenlenmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında suçun nitelikli hali düzenlenmiştir. Suçun nitelikli halinde belirtildiğine göre taksirli fiilin neticesinde birden fazla insan ölmüşse ya da ölüm ile beraber en az bir kişinin yaralanmış olması söz konusu ise olayın gerçekleşme şekline, ölen veya yaralanan kişilerin sayısına göre ceza 2 ile 15 yıl arasında hapis cezası olarak belirlenecektir. Suçun bilinçli taksirle işlenmiş olması durumunda verilen ceza 1/3’ten 1/2 oranına kadar arttırılacaktır. Yapılacak arttırmanın oranı hakim tarafından belirlenir.
Trafik Kazası ve Taksirle Adam Öldürme Suçu
Uygulamada taksirle adam öldürme suçu ile en çok karşılaşılan durum ölümlü trafik kazalarıdır. Sürücünün olaydaki kusuruna göre adi taksir veya bilinçli taksir ile adam öldürme suçu oluşmaktadır. Sürücülerin gerekli dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışlarıyla trafik kurallarını ağır derecede ihlal etmesi Yargıtay kurallarına göre bilinçli taksirle adam öldürme suçunu oluşturmaktadır. Örneğin alkollü araç kullanmak, yayaların selameti açısından gerekli ve yeterli özeni göstermemek, ehliyetsiz araç kullanmak, kırmızı ışıkta geçmek gibi fiillerin neticesinde yaşanan ölümlü kazalarda bilinçli taksirle adam öldürme suçu oluşur.
Taksirle Adam Öldürme Suçu ve İş Kazaları
İş kazaları taksirle adam öldürme suçunun uygulamada en çok karşımıza çıkan örnekleri arasındadır. Kanunen işveren ve yetkili temsilcileri iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini alarak işyerlerinde kazaların oluşma riskini minimuma indirmelidir. Uzman bilirkişiler ve adli tıp raporları ile gerekli dikkat ve özen yükümlülüğünün yerine getirilmediği saptanan ölümlü iş kazalarında yetkili ve sorumlu kimseler kusurları oranında taksirle adam öldürme suçuyla yargılanırlar.
Taksirle Adam Öldürme Suçunda Cezanın Paraya Çevrilmesi
Taksirle adam öldürme suçunda adli para cezası seçenek yaptırımı uygulanır. Verilen cezanın süresine bakılmaksızın şartların oluşması halinde hapis cezası adli para cezasına çevrilir. Ancak bilinçli taksirle adam öldürme suçu söz konusu olduğunda yani failin fiilin neticesince ölümün oluşabileceğini öngörmüş olduğu durumlarda cezanın adli para cezasına çevrilmesi seçenek yaptırımı söz konusu olmaz.
Taksirle Adam Öldürme Suçunda Zamanaşımı
Bu suç şikayete bağlı değildir ve savcılık tarafından suçun işlendiğinin öğrenilmesiyle birlikte fail hakkında soruşturma yapılarak dava açılır. Davanın açılması ile birlikte yargılama başlar. Eğer yargılama 15 sene içerisinde tamamlanamazsa dava zamanaşımı söz konusu olur ve dava düşer.
Taksirle Adam Öldürme Suçunda Yargılama
Taksirle adam öldürme suçunun basit halinde cezanın üst sınırı 6 yıl olduğu için yargılama Asliye Ceza Mahkemelerinde yapılır. Maddenin ikinci fıkrasında yer alan suçun nitelikli halinde cezanın üst sınırı 15 yıl olduğu için bu durumda yargılama Ağır Ceza Mahkemelerinde gerçekleştirilmektedir. Yargılama aşamasında ceza avukatı desteği alınarak daha iyi bir sonuç alınabilir.