Alkollü Araç Kullanma ve Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma
Alkol ya da uyuşturucu madde etkisinde araç kullanmanın hem kişisel hem de çevredeki insanlara verdiği zararlar kanun koyucunun bu konuda Türk Ceza Kanunu’nun yanı sıra Karayolları Trafik Kanununda da düzenlemeler yapmasına neden olmuştur. KTK’na göre 1 promil ve üzerinde alkollü araç kullanan sürücüler Türk Ceza Kanunu madde 179’da düzenlenen trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçunu işlemiş olur.
Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu ve Cezası
Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçu sadece kara yolları değil aynı zamanda deniz, hava ve demiryollarındaki ulaşım araçlarının sağlık, hayat ya da malvarlığı bakımından tehlike oluşturabilecek biçimde sevk ve idare edilmesidir.
- Kara, deniz, hava ya da demiryolu ulaşımının güven içerisinde sağlamak amacıyla konulmuş her türlü işaretin değiştirilmesi, kullanılamaz hale getirilmesi, konulduğu yerden kaldırılmasıyla başka insanların hayat, sağlık ve malvarlığı açısından tehlikeye girmesine sebep olan kişiye 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası verilir. (TCK 179/1)
- Aynı şekilde ulaşım araçlarının kişilerin hayatları, sağlık ve malvarlıkları bakımından tehlikeye neden olacak biçimde sevk ve idare edilmesinin de cezası 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıdır. Alkol ve uyuşturucu madde etkisinde araç kullananlar da bu kapsamda cezalandırılır. (TCK 179/2-3)
- Trafik güvenliğinin taksirle tehlikeye atılması durumunda ise verilecek ceza 3 aydan üç yıla kadar hapis cezasıdır. (TCK 180)
Alkol Testleri ve Promil Sınırı
Sürücülerin alkol ve uyuşturucu madde etkisinde araç kullanmaları TCK 179 sayılı maddesi kapsamında trafik güvenliğin tehlikeye sokma suçu kapsamında kamu davasına konu olur.
Alkol bakımından kanun bir sınırlama belirlemiştir. Buna göre alkol miktarı 50 promil (0.5 promil) ve üzerinde olan özel araç sürücülerinin ve kandaki alkol miktarı 20 promil (0.2 promil) ve üzerinde olan ticari araç sürücülerinin taşıt kullanmaları yasaktır. Kandaki alkol miktarının 100 promili (1.0 promil) geçmesi durumunda ise sürücü belgesine el konulur ve sürücüye de idari para cezası verilir. Ayrıca sürücü hakkında trafik güvenliğini tehlikeye atma suçundan kamu davası açılır.
Alkol ve Uyuşturucu Etkisinde Araç Kullanma
Alkol her bünyeye farklı seviyede etki edebilir. Yaş, kilo, cinsiyet gibi faktörler kandaki alkol oranı üzerinde değişiklik oluşturur. Genel olarak bu konuda kabul gören görüşe göre düşük alkollü içkilerden 4 kadeh veya yüksek alkol oranına sahip içkilerden 3 kadeh tüketilmesi 100 promil seviyesine ulaşılmasına neden olabilir.
Alkol testinde zamanlama oldukça önemlidir. Kandaki alkol oranı bir saatte yüzde 15 seviyesinde düşer.
Alkollü Araç Kullanmanın Cezası
Alkollü araç kullanmanın cezası trafik güvenliğini tehlikeye düşürme suçu kapsamında en fazla 2 yıl hapis cezası olarak verilebilir. Davada hakim ceza miktarını belirlerken kandaki alkol miktarını ve kastın yoğunluğunu dikkate alır. Yargıtay’ın geçmiş yıllarda vermiş olduğu bir kararında kanındaki alkol oranı 307 promil çıkan faile verilecek cezanın belirlenmesinde alt sınırdan uzaklaşılmasını gerektiğini belirtmiştir.
Alkollü Araç Kullanırken Yaralanmaya veya Ölüme Sebep Olma
Normalde trafik kazaları ile gerçekleşen yaralanma ve ölme durumlarında adi taksirle yaralama ve adi taksirle öldürme suçu söz konusu olur. Ancak alkollü vakalarda taksir seviyesi yükselerek ceza bilinçli taksir seviyesine yükselir.
Alkollü araç kullanımı sonucunda yaralanma ve ölüme neden olunmuşsa suçun faili hem trafik güvenliğini tehlikeye atma hem de taksirle ölüme veya yaralamaya neden olma suçundan yargılama yapılır. Ancak fail en yüksek cezayı gerektiren suçtan cezalandırılır.
Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma Suçunda Cezanın Adli Para Cezasına Çevrilmesi, Ertelenmesi ve HAGB
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu sebebiyle hükmedilen hapis cezası şartların gerçekleşmesi halinde adli para cezasına çevrilebilir veya ertelenebilir. Aynı şekilde sanık hakkında hükmolunan cezanın HAGB’ye çevrilmesi mümkündür. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı ile sanık belirli denetim süresini kurallara uygun bir şekilde geçirerek hakkında verilen cezanın tüm etkilerinden kurtulur.
Verdiğimiz bilgiler kapsamında da görüldüğü üzere alkollü araç kullanma ve trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu taksirle yaralama ya da taksirle öldürme suçu ile birleştiğinde cezası yükselmektedir. Bu nedenle alanında uzman bir ceza avukatı ile çalışılması tavsiye edilir.