Zimmet Suçu ve Cezası

Zimmet Suçu ve Cezası

Türk Ceza Kanunu’nda yer alan bazı suçlar sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilir. Zimmet suçu da bu suçlar arasında yer alır. TCK’nın 247 sayılı maddesinde suç ve cezası yer almaktadır.

Genel olarak zimmet suçu kamu görevlisine görevi nedeni ile verilmiş ve onun gözetiminde olan mallar üzerinde görevine aykırı tasarruflarda bulunmasıdır. Kamu görevlisi olmayan kişiler bu durumda zimmet suçu ile değil hırsızlık veya görevi kötüye kullanma suçuyla yargılanmaktadır.

Zimmet suçu şikayete bağlı olmayan suçlardandır. Savcılık suçun işlendiğine dair haber alır almaz soruşturma açmak zorundadır. Suçun dava zamanaşımı süresi 15 yıldır.

Zimmet Suçunun Unsurları

Zimmet suçunun oluşabilmesi için bu suça özgü bazı şartların oluşması gerekmektedir. Bu şartlar şu şekilde özetlenebilir:

• Bu suç sadece kamu görevlisi tarafından işlenebilir. Kamu görevlisi kavramı devlet memuru kavramından daha geniştir. Kamu görevlisi atama, seçilme veya farklı şekillerde geçici ya da süreli olarak kamu görevini ifa etmekte olan kimsedir.
• Suç sadece faile görevi nedeniyle teslim edilmiş olan mal üzerinde işlenebilir. Suç konusu olan mal taşınır veya taşınmaz olabilir. Suça konu olan mal görev gereği faile teslim edilmemişse zimmet suçu oluşmaz.
• Suç konusu mal fail tarafından kendisi veya başkasının zimmetine geçirilmelidir. Suçun oluşabilmesi için fail mal üzerinde mülkiyet hakkı sahibi gibi hareket etmelidir.

Basit Zimmet Suçu ve Cezası

Fail suçun ortaya çıkmasını önlemek amacı ile bir eylemde bulunmadı ise basit zimmet suçu söz konusu olur. Suçun bu halinde ceza 5 yıl ila 12 yıl arası hapis cezasıdır.

Nitelikli Zimmet Suçu ve Cezası

Suçu işleyen failin, suçun ortaya çıkmasını engellemek amacıyla çeşitli hileli davranışlar gerçekleştirmesi durumunda nitelikli zimmet suçu oluşur. Kanunda suçun nitelikli halinde cezanın yarı oranında arttırılacağı düzenlenmiştir. Bu kapsamda faile verilecek ceza 7,5 yıl ila 18 yıl arasında hapis cezasıdır.

Banka Zimmeti Suçu

Banka görevlileri tarafından gerçekleştirilen zimmet suçu, Türk Ceza Kanunu’nun dışında özel kanunlarda düzenlenmiştir. Bu kapsamda bankaların yönetim kurulu üyeleri veya çalışanları tarafından gerçekleştirilen basit zimmet durumunda 6 ila 12 yıl arasında hapis cezasına hükmedilecektir. Nitelikli zimmet suçunda ise suçun cezasının minimum 12 yıl olacağı ifade edilmiştir.

Banka zimmeti suçunda çalışandan öncelikle bir yazılı savunma vermesi talep edilir. Savunma içeriği yargılama açısından oldukça önemli olduğundan bu aşamada uzman bir avukattan destek alınması ve gerekirse savunmanın avukat tarafından kaleme alınması faydalı olacaktır.

Savunmanın ardından banka tarafından atanacak müfettişle görüşme gerçekleştirilir. Bu görüşmenin sonucunda hazırlanacak rapor olayın gidişatı noktasında büyük bir öneme sahiptir.

Denetim Görevinin İhmali Nedeniyle Zimmet Suçu

Kanunda düzenlenmiş bir diğer suç çeşidi, denetim görevinin ihmali nedeniyle zimmet suçudur. Görevinin gereklerini ihmal ederek zimmet suçunun işlenmesine olanak sağlamış olan kamu görevlisi 3 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.

Denetim görevinin kasten yerine getirilmemesi de söz konusudur. Bu özel durumda fail, suçun işlenmesine kasten göz yummuş olan denetleme ile mükellef kamu görevlisidir. Denetim görevini yerine getirmesi gereken kişi, zimmet suçununmüşterek faili olarak sorumlu tutulur ve aynı oranda ceza alır.

Zimmet Suçunda Hafifletici Sebepler

Suça konu olan malın maddi değerinin düşük olması verilecek cezanın üçte birden yarıya kadar indirilmesini sağlar. Ayrıca suçun malın geçici bir süreliğine kullanılarak iade edilmek amacıyla işlenmesi durumunda faile verilecek ceza yarı oranına kadar indirilebilir. Bu indirim hakimin takdirine bağlıdır.

Zimmet Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık hükümleri zimmet suçunda da uygulanmaktadır. Etkin pişmanlığın hangi aşamada gerçekleştirildiği uygulanacak indirim oranında belirleyicidir. Buna göre hakkında ceza soruşturması başlamadan önce failin zimmetine geçirmiş olduğu malı aynen iade etmesi ya da zararı tamamen tazmin etmesi durumunda, verilecek ceza üçte iki oranında indirilir.

Fail, soruşturma aşamasında ancak kovuşturma aşaması başlamadan önce gönüllü bir şekilde söz konusu malı iade eder ve uğranılan zararı tamamen tazmin ederse cezaya uygulanacak olan indirim oranı 1/2’dir.

Kovuşturma aşamasında hüküm verilmeden önce etkin pişmanlığın gereklerinin yerine getirilmesi durumunda cezanın 1/3’ü indirilir.

Zimmet suçu farklı niteliklere sahip ve oldukça detaylı şekilde üzerinde çalışılması gereken bir suç tipidir. Yargılamanın her aşamasında mutlaka bir ağır ceza avukatının desteğine başvurulmalıdır.