Diplomaların Sahtecilik Açısından İncelenmesi

Diplomaların Sahtecilik Açısından İncelenmesi

Teknolojideki hızlı gelişim kâğıt materyalinin kolay ve gerçeğe çok yakın kopyalanabilmesine imkân sağlamakta, yüksek teknolojik baskı, kopyalama araç ve gereçler sayesinde insanoğlu her türlü belgeyi orijinal benzerliklerine özgü basabilmektedir. Bu durumda diploma sahtecilik ve tahrifat her geçen gün daha da yaygınlaşarak, her yıl binlerce kişi ve kurulusun mağduriyetine neden olmaktadır.
Sahteciliğin en çok görüldüğü alanlardan biri Diploma veya bunun yerine geçen belgelerdir. Diploma ve benzeri resmi belgelerde güvenlik açığının yüksek olduğu, ilgili memurların yetki ve sorumluluk taşımadıkları, suç oluşması durumunda suçun cezai müeyyidesi hakkında bir bilgi sahibi olunmadığı, bu ve benzeri belgeler için doğrudan kabul tercihinin kullanıldığı, sorgulama yönteminin pek kullanılmadığı, zaten bu belgelerin güvenlik özellikleri hakkında genelde bir bilgi sahibi olunmadığı, en azından bir mukayese yönteminin bile tercih edilmediği, noter onaylı bir belgeyi doğrudan asıl olarak kabul edildiği bilinmektedir.
Bu tür belgeler hakikiymiş gibi kullanılmak amacıyla elde edilmesi, bunun hakikiymiş gibi ortaya sürülmesi sahte olduğunun anlaşılmasını güçleştirmektedir. Bu belge külli sahtecilik marifetiyle düzenlenmiştir. külli sahtecilik; tamamının sahte olarak düzenlenmesi, yapılan belgenin kendiside sahtedir.
Sahte belgenin sahteliği hakkında şüphe oluşsa da teknik inceleme yapılmadan anlaşılması zordur. İğfal kabiliyeti bireysel, çevre faktörü göz önüne alındığında kalabalık işlemlerin acele ile yapıldığı giriş ve çıkış saatlerinin yoğunluğu dikkate alındığında iğfal kabiliyetini oluşturur.
Ketizmen (2009), diploma sahteciliğin önlenmesi için öncelikle baskı tekniklerinin kıymetli kağıt ve belgelerin üretiminde kullanılması gerektiğini ve bunların diploma baskılarında bulunması gerektiğini ifade etmektedir. Baskı tekniği, tek ve özel renk baskıları, amblem, logo, desen gibi tasarım için ideal bir yöntemdir. Gofre (kabartma) tekniği çukur (tifdruk) baskıdır. Desen giyos ve benzer grafik unsurların belge üzerinde kabarık olarak hissedilmesini sağlayan, güvenlik yöntemi olarak en çok tercih edilen yöntem.
Yine belgenin dijital veri ortamlarından (merkezi diploma bankası; YÖK, Üniversite vb.) sorgulanmalara cevap verebilecek nitelikte olmalıdır. Türkiye’de henüz böyle bir sistemin tam olarak kurulamamış olması diploma sahteciliğini artırmaktadır. Uygulamada tercih edilen yöntem okul kütükten (kayıt defteri) sorgulama olduğu anlaşılmaktadır. Ancak ülkenin arşiv güvenliği dikkate alındığında bunun çare değil çaresizlik olduğu görülmektedir.
Diploma sahteciliğin önlenmesi piyasaya çıkmış belgelerin ‘belge inceleme yöntemi ile’ tespit edilmesi çok zordur. Ancak adli bir olay olduğunda bunun incelenmesi ve ispatlanması mümkün olabilmektedir. Böyle bir aşamaya gelmeyen sayınsı bilemediğimiz ama umduğumuzdan daha fazla olan sahte diplomalı ‘uzmanlar, danışmanlar, araştırmacılar, öğretmenler, polisler…’ hizmet vermektedir .
Diploma sahteciliğinde, belirli bir mesleği yapan şahısların bu aşamaya geliş öykülerindeki diplomaların tümü hesap edilmelidir .
Diploma karşılaştırılmalarında
Konusunda belge uzmanı Türkiye’de üretilen sahte diplomaları tespit edebilmektedir. Henüz yüksek kaliteyi yakalayan sahte diplomaya pek rastlanılmamaktadır. Ancak bu diplomaları işleme koyan görevliler için tam tersi olmaktadır. Çıplak gözle bile anlaşılacak diplomalar işleme alındığı görülmektedir.
Belge genel özellikleri ile incelenir. Baskı, üzerinde bulunması gereken bilgiler, soğuk-ıslak mühür ve bunlar üzerindeki bilgiler ile diploma bilgileri karşılaştırılır.

Resim : Orijinal olarak düzenlenmiş diplomadan bir kesit.
Resim : Ketizmen’in önerdiği yüksek güvenlikli diplomadan örneğinden bir kesit.
Güvenlik unsuru verilmiş belgeler bunlarla ilgili geniş bilgi için ‘Belgelerde Güvenlik Unsurları’ ikinci bölüme bakınız.

Bu alanlarda bilirkişi, kriminal inceleme, uzman görüşü hizmeti verilmektedir.

Bilirkisiraporlari.com da yayınlamakta olan her makale kurucu bilirkişilerimiz tarafından yazılmış olup yayınlanmış eserlerden oluşmaktır. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası kapsamında korunmaktadır. İzinsiz kopyalanması yasaktır.