İmza Atmadan Önce Bilmeniz Gerekenler

İmza, bir kimsenin herhangi bir belgeyi yazdığını veya onayladığını belirtmek için her zaman aynı biçimde kullandığı işarettir. El yazısı ile tatbik edilmekte olup kişiye özgüdür. Belgenin kabul edildiğine işaret eder. İmza, kısaca ad ve soy ismin sembollerle yazımıdır.

İmza, belgeyi hazırlayanlarca kabul ve tasdik ettiklerini ifade etmek için koydukları işarettir. İmza, belgenin ana unsurlarındandır. İmza, ad soyad olabileceği gibi bunların kısaltılması hali veya başkaca rumuz/işaret de olabilir.

Yasalarımızda ve uygulamada, belgeyi ve belgeyi meydana getiren unsurlar ile ilgili kesin bir hüküm ve kurallar bulunmamaktadır. Soyadı Kanunu, Borçlar Kanunu, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu, Tapu Kanunu, Noterlik Kanunu, Elektronik İmza Kanunu, Resmi Mühür Yönetmeliği gibi mevzuatlarda çeşitli yönlerden imza bahsi geçer.
Söyleyişte, yazışta, imzada özad önde soyadı sonda kullanılır ifadesi yer alarak imzada öz ad ve soyadın yer alması gerektiği anlaşılmaktadır (Soyadı Kanununun m. 2).

İmza, üzerine borç alan kimsenin el yazısı olması lazımdır ifadesinden imzanın el yazısı olması gerektiği anlaşılmaktadır (Borçlar Kanununun m. 14). Akdi gerektiren işlemlerde resmi senet düzenlenir. Resmi senede tarafların kimlik bilgileri ve ikametgâh adresleri eksiksiz yazılır. Taraflar resmi senetteki imza yerine “okudum” ibaresini yazdıktan sonra, hem imza yerlerini ve hem de karşılıklı birbirlerinin fotoğrafı üzerini imzalarlar. Tarafların imzası alındıktan sonra resmi senedi, müdür ve düzenleyen memur da imza ederler (Tapu Kanunu m. 16).

Türk Ticaret Kanunu; Her tacir, ticari işletmesine ilişkin işlemleri, ticaret unvanıyla yapmak ve işletmesiyle ilgili senetlerle diğer belgeleri bu unvan altında imzalamak zorundadır (m. 39). Kabul beyanı poliçe üzerine yazılır ve “kabul edilmiştir” veya buna eş anlamlı başka bir ibareyle ifade edilir ve muhatap tarafından imzalanır. Muhatabın, poliçenin ön yüzüne yalnız imzasını koyması kabul hükmündedir (m. 695). Poliçe üzerindeki beyanların el ile imza edilmesi gerekir. El ile atılan imza yerine, mekanik herhangi bir araç veya elle yapılan veya onaylanmış bir işaret veya resmî bir şahadetname kullanılamaz (m. 756).

İMZA GENEL BİLGİLERİ VE RAŞİT’İN SENETTE AİDİYETİ

İmza yukarıda ifade edildiği gibi ‘’ad soyad’’ gibi harflerin tertibinden oluşmalıdır. El yazısı terkibinin ıslak olarak tatbik edilmesidir. Ancak ülkemizde eğitim seviyesine de bağlı olarak imza çok basit ‘’çizgi, işaret, harf’’ gibi karakteristik özelliği olmayan ‘lekeden’’ oluşması durumunda imzada, kişinin harf ve yazım karakterini tam anlamıyla ortaya koyamadığından imza aidiyetini belirleme zorlaşmaktadır.

Yine imza atma alışkanlığının oluşmadığı şahısların her bir imzası farklı olabilmektedir. Bu durumda da imza kıyaslamada isabetli sonucun elde edilmesi zorlaşacaktır.

Bu tür durumlar dikkate alındığında belgelerde (senetlerde) özellikle Borçlar Kanunu’nun (BK) 14. maddesi hükmü ‘’İmza üzerine borç alan kimsenin el yazısı olmak lazımdır’’ ifadesi anlam kazanmaktadır.

Senet gibi belgelerde imzadan kasıt, belgeyi hür iradesi ile şahısın düzelmediği, kabul ettiği manasında ispattır. Kötü niyetli kişilerin basit imza tersimi ile imzayı inkâr etmesi durumunda belgenin içeriği olan diğer unsurların, özellikle hemen inkâr edilen imzanın yanında bulunan ‘’ad soyad’’ gibi kişiye aitliği ispatlanan yazının imza ile bütünleşik olarak kabul edilmesi gerekmektedir.

İncelemeye konu olan senette keşidecisi Raşit adına iki adet imza ve imza yanı ‘’Raşitl’’ el yazıları ile ilgili olarak yukarıda yapılan tespit ve izahlarla birlikte; Reşit’in mevcut imzalarının polimorfizm (farklılık, çeşitlilik) gösterdiği, bunun imza atan şahısın imza alışkanlığının dağınık veya kasıtlı olarak imza polimorfizmi kullandığı değerlendirilmelidir

İmzaların karşılaştırılmasında bu hususlar dikkate alınarak yapılan kıyaslamada Senette ödeyecek Reşit adına atfen atılı bulunan keşideci imzalar; Raşit’in mevcut imzalarına kıyasen kaligrafik olarak benzer olduğu ve eli ürünü olduğu tespit edilmiştir.

Tetkik konusu senet el yazılarından ödeyecek kısmında yer alan el ‘’Reşit’’ el yazıları; Raşit’in mevcut el yazılarına kıyasen kaligrafik olarak benzer olduğu ve eli ürünü olduğu tespit edilmiştir.

İmza genel bilgileri ve Raşit’in senette aidiyetinin belirlenmesinde; imza yazıdır yazıdan ayrı düşünülemez, imza yerine/imza yanında ‘ad sosyad’ yazısı imza gibidir. Birlikte incelenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir.

Tüm bu tespitlerle beraber ‘’Raşit’’ keşideci senedin gerek imza ve gerekse imza yerine geçen ‘’Raşit’’ el yazılarının; Raşit’in eli ürünü olduğundan senedin Raşit’in elinden çıktığının kabulü gerektiği

Kaygısız, Mustafa va. (2011), Adli Belge İncelemeleri Ve Sahtecilik, Adalet Yayınevi, Ankara (s. 49-55).

Kaygısız, Mustafa (2012), Kriminalistik-Olay yeri Koruma, Ders Kitabı, Polis Akademisi Yayınları, Ankara (s. 278-283).

Sahtecilik ile ilgili talepleriniz için;
Yazı, İmza İnceleme ve Evrakta Sahtecilik İnceleme

Bu alanlarda bilirkişi, kriminal inceleme, uzman görüşü hizmeti verilmektedir.İletişim bölümünden bizi arayarak bilgi alabilirsiniz.

Bilirkisiraporlari.com da yayınlamakta olan her makale kurucu bilirkişilerimiz tarafından yazılmış olup yayınlanmış eserlerden oluşmaktır. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası kapsamında korunmaktadır. İzinsiz kopyalanması yasaktır.